کارایی مصرف کود در آفتابگردان با سیستم کود – آبیاری : کودهای شیمیایی در کشور عمدتا به روش پخش سطحی مصرف می گردند. مصرف کودهای شیمیایی مطابق این روش، زمان کافی را برای انجام واکنش های هدررفت فراهم نموده و سرانجام از قابلیت جذب آنها توسط ریشه گیاه می کاهد. به این دلیل در بیشتر موارد افزایش عملکرد همگام با افزایش کود مصرفی نیست. کود آبیاری نقشی مهم در افزایش کارایی مصرف آب و کود دارد. هدف از این پژوهش، بررسی اثر کود آبیاری بر کارایی مصرف کود در آفتابگردان با استفاده از سیستم آبیاری قطره ای – نواری بود. این آزمایش در خاکی با بافت س طحی رسی سیلتی و در قالب طرح کاملا تصادفی با دو فاکتور مقدار آب آبیاری در چهار سطح (۶۰ ، ۸۰ ، ۱۰۰ و ۱۲۰ درصد نیاز آبی محاسبه شده بر اساس تخلیه رطوبتی خاک ) و مقدار کود شیمیایی در پنج سطح (شاهد، ۶۰ ، ۸۰ ، ۱۰۰ و ۱۲۰ درصد توصیه کودی بر اساس آزمون خاک ) در سه تکرار به اجرا در آمد.
نحوه ترکیب کود برای آفتابگردان در هکتار
ترکیب کودی توصیه شده به صورت ۴۰۰ کیلوگرم اوره، ۵۰ کیلوگرم پتاسیم ، ۵۰ کیلوگرم فسفات دی آمونیم، ۳۰ کیلوگرم سولفات آهن، ۳۰ کیلوگرم سولفات منگنز، ۵۰ کیلوگرم سولفات روی، ۳۰ کیلوگرم سولفات مس، و ۳۰ کیلوگرم اسید بوریک در هکتار بود. در تمامی تیمارها به جز تیمارهای شاهد، کل کودهای موجود در ترکیب توصیه کودی، بر اساس سطح کودی، مورد مصرف قرار گرفتند.
کودهای ازت و پتاسیم در ۵ نوبت و با فواصل ۱۴ روز و کودهای دارای عناصر کم مصرف در ۴ نوبت با فواصل ۱۴ روز در طی فصل رشد مصرف گردید. نتایج نشان داد که کارایی مصرف کود تحت تأثیر میزان آب آبیاری، مقدار کود مصرفی و اثر متقابل هر دو عامل قرار می گیرد. تیمارهای آبیاری اثر معنی داری در سطح ۱٪ بر کارایی مصرف کودها در تولید دانه و ماده خشک کل دارند.
♣به طور کلی نتایج نشان داد که با افزایش مقدار آب مصرفی کارایی مصرف ازت، فسفر و پتاسیم در تولید ماده خشک کل افزایش می یابد. در حالی که در تولید دانه با افزایش مقدار آب مصرفی کارایی مصرف ازت افزایش و کارایی مصرف فسفر و پتاسیم کاهش می یابد.
نتایج کارایی مصرف ازت، فسفر و پتاسیم به صورت اثر تجمعی آنها نیز نشان داد که بین تیمارهای آبیاری، کارایی مصرف تجمعی آنها تفاوت معنی دار در سطح آماری ۱٪ وجود دارد. همچنین نتایج نشان داد که تیمارهای کودی اثر معنی داری در سطح ۱٪ بر کارایی مصرف کودها در تولید دانه و ماده خشک کل دارند. از طرف دیگر مشخص گردید که با افزایش میزان مصرف کود کارایی مصرف کودها کاهش می یابد. در بین تیمارهای کودی، کارایی مصرف تجمعی آنها تفاوت معنی دار در سطح آماری ۱٪ نشان داد. نتایج کارایی مصرف ازت، فسفر و پتاسیم به صورت اثر تجمعی آنها نیز نشان داد که با افزایش مقدار کود مصرفی، کارایی مصرف کودها به صورت تجمعی در تولید دانه و ماده خشک کاهش می یابد.
کارایی کودها در مزارع آفتابگردان
در منابع مختلف مفهوم کارایی مصرف کود متفاوت بیان شده است. کود کارایی مصرف عناصر غذایی را به صورت افزایش عملکرد بخش برداشت شده گیاهی به ازای هر واحد عنصر غذایی مصرف شده به صورت کود، تعریف کرد. کراسول و گودوین کارایی عناصر غذایی را تحت نام کارایی بازیافت یا بازده ظاهری ( Recovery efficiency) بیان کردند.
بر این اساس کارایی مصرف کود (عنصر غذایی) به مقدار عنصر غذایی جذب شده، به ازای هر واحد عنصر غذایی مصرف شده گفته می شود و از رابطه زیر به دست می آید:
♣که این رابطه E کارایی بازیافت ظاهری (درصد)، U مقدار عنصر غذایی جذب شده توسط گیاهی که کود دریافت کرده است (کیلوگرم در هکتار)، U مقدار عنصر غذایی جذب شده توسط گیاهی که کود دریافت نکرده (کیلوگرم در هکتار) و مقدار عنصر غذایی مصرف شده (کیلوگرم در هکتار) می باشد.
عملکرد کود ها به چه عواملی بستگی دارد؟
کارایی مصرف کود به مقدار، زمان، نوع و روش مصرف کود بستگی دارد. روش کوددهی نقشی اساسی در استفاده بهینه از کود و افزایش کارایی مصرف آن دارد. بدیهی است که با مصرف عناصر غذایی بر اساس نیاز گیاه در طی دوره رشد، کارایی مصرف کود افزایش می یابد. معمولا بالاترین کارایی مصرف کود در اولین واحدهای مصرف آن به دست می آید. به تدریج با مصرف مقادیر بیشتر کود، کمبود عناصر غذایی برطرف می شود. از این مرحله به بعد، واکنش گیاه در برابر کود مصرفی کم شده و بنابر این کارایی مصرف آن کاهش می یابد. در چند دهه گذشته مقالات زیادی در مورد اهمیت و جایگاه تکنولوژی کود آبیاری از نظر افزایش کارایی مصرف آب، کود، تولید محصول و حفظ محیط زیست ارائه گردیده است. پژوهشگران بیان کردند که غیر یکنواختی آبیاری موجب مدیریت ضعیف مصرف کود، ایجاد رواناب، غیر یکنواختی توزیع کود و نیز سبب هدر رفت کود می شود.
نحوه مصرف کود ازت در مزارع آفتاب گردان
با مصرف ازت با آبیاری قطره ای نسبت به روش رایج کوددهی، جذب ازت و کارایی مصرف آن در سیب زمینی افزایش می یابد. اثر مصرف کودهای شیمیایی را به روش کود آبیاری بر کارایی مصرف کود و عملکرد محصولات مختلف مانند سیب زمینی، ذرت، خیار، آفتابگردان و توت فرنگی مورد آزمایش قرار داد و نتیجه گرفت که کارایی مصرف کود و عملکرد در این روش بسیار بیشتر از روش پخش سطحی است.
نحوه مصرف کود پتاس در مزارع آفتابگردان
با مصرف پتاسیم از طریق سیستم آبیاری قطره ای نتیجه گرفتند که پتاسیم در طول یک فصل می تواند ۶۰ تا ۹۰ سانتی متر در خاک جابه جا گردد. ماگن در آزمایشی نتیجه گرفت که با کودآبیاری پتاسیم، تحرک پتاسیم در هر دو جهت افقی و عمودی در خاک آسان تر می گردد.با مصرف کودهای پتاسه عملکرد دانه آفتابگردان را به طور معنی دار افزایش دادند و اظهار داشتند که درصد روغن در حالت تقسیطی بالاترین بود.در نتیجه گیری از تحقیق روی نخود فرنگی بیان داشتند که در کود آبیاری عناصر غذایی مستقیما توسط قطره چکانها در ناحیه حداکثر فعالیت ریشه گیاهان قرار می گیرد و باعث افزایش کارایی مصرف کود می گردد. نتیجه گرفتند که کود آبیاری ازت از طریق آبیاری قطره ای نسبت به نواری آن و سپس آبیاری قطره ای، میزان جذب ازت و تأثیر آن را بر عملکرد کرفس افزایش می دهد.
روستای ساسنگ قطعه ای از بهشت گلستان
مصرف ,کود ,کارایی ,افزایش ,آبیاری ,غذایی ,کارایی مصرف ,مصرف کود ,عنصر غذایی ,می یابد ,نشان داد ,مصرف عناصر غذایی ,مصرف کودهای شیمیایی
درباره این سایت